Nhắc đến bệnh Ung thư là một căn bệnh ác tính hay còn gọi là bệnh hiểm nghèo do chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Đối với ung thư gan cũng vậy, là căn bệnh phổ biến đứng thứ 6 trên thế giới.Tại Việt nam tỷ lệ người mắc ung thư gan cao thứ 3 thế giới sau Lào và Mông cổ với số ca mắc hơn 26000 ca mỗi năm, nam giới mắc nhiều hơn nữ giới. Bệnh đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa do có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi còn trẻ
Y Dược Phương Đông sẽ chia sẻ với các bạn về tổng quan bệnh Ung thư gan nguy hiểm như thế nào để có cách phát hiện và điều trị kịp thời
1. Thế nào là ung thư gan?
Ung thư gan là tình trạng các khối u ác tính phát sinh trong gan, dẫn đến việc sẽ phá hủy các tế bào gan và cản trở khả năng hoạt động bình thường của cơ quan quan trọng này..và được chia làm hai giai đoạn:
• Ung thư gan nguyên phát: hình thành từ chính các tế bào trong gan.
• Ung thư gan thứ phát: phát triển khi các tế bào ung thư từ cơ quan khác di căn đến gan như ung thư phổi, ung thư đại tràng, ung thư vú…
2. Nguyên nhân dẫn đến ung thư gan
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh ung thư gan, nhưng điển hình là những nguyên nhân sau:
2.1. Xơ gan
Tỷ lệ người mắc bệnh ung thư gan thường khởi phát là từ gan bị xơ chiếm đến 80%. Nguyên nhân của việc gan bị xơ do mắc bệnh viêm gan B, C lâu năm mà không điều trị triệt để dẫn đến xuất hiện khối u ở gan. Bên cạnh đó, xơ gan còn xuất phát từ việc uống nhiều rượu bia…Mặc dù nhiều trường hợp bị viêm gan B và C vẫn mắc bệnh ung thư ở gan mà chưa từng bị xơ gan.
2.2. Các nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân kể trên, việc lạm dụng thuốc tây hoặc dùng thuốc sai cách, vì hầu hết tất cả thuốc đều chuyển hóa qua gan, Ví dụ như thuốc tránh thai khi dùng quá liều và liên tục cũng dẫn đến ung thư gan, do chúng tạo u tuyến tế bào gan, càng về lâu dài sẽ thành u biểu mô tế bào gan
Việc sử dụng quá nhiều rượu bia cũng là nguyên nhân của ung thư gan, do các độc tố trong chất có cồn khi chuyển hóa qua gan gây tích tụ mà dẫn đến ung thư gan
Các thực phẩm như lạc, đỗ, đậu tương, ngô, gạo…khi bị nấm mốc sẽ sinh ra chất 1 chất gọi là Aflatoxin, chất này khi tiếp xúc lâu dài sẽ làm tăng nguy cơ ung thư gan
3. Triệu chứng bệnh ung thư gan
Việc nhận biết bệnh ung thư ở gan có thể được nhìn nhận cho dù không thấy xuất hiện biểu hiện rõ bên ngoài của cơ thể qua những lần kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi 3 – 6 tháng. có thể thông qua các dấu hiệu sau để phát hiện ra bệnh ung thư gan:
3.1. Triệu chứng cơ năng
· Vàng da: là biểu hiện dễ nhận thấy bằng mắt thường dưới tác động của ánh sáng. Dấu hiệu này là đường mật bị tắc nghẽn do khối u gây ra, trong đường mật tiết ra muối mật trào ngược vào các xoang gan, di chuyển vào máu và tích tụ dưới da. Bên cạnh đó còn đi kèm theo biểu hiện khác như nước tiểu có màu vàng đậm, phân mờ nhạt không rõ rệt
· vàng mắt: tại cùng mạc mắt có màu vàng sậm, nó có thể xuất hiện cùng hoặc trước lúc bị vàng da.
· dị ứng ngoài da, ngứa: triệu chứng này xuất hiện cùng lúc với vàng da, ở một số bệnh nhân khác lại có triệu chứng trước khi da bị vàng. Tình trạng ngứa nặng thường xuất hiện khi về đêm và không có thuốc điều trị đặc hiệu. Vì các thụ thể thần kinh cảm giác bị kích thích bởi acid dịch mật tích tụ dưới da dẫn đến bị ngứa
· Sụt cân: có đến 35 – 55% bệnh nhân khi đến chẩn đoán đều có hiện tượng bị sụt cân. Do bị rối loạn đường tiêu hóa, không có dịch mật đẩy xuống ruột gây ra tình trạng chán ăn, ăn không tiêu, chướng bụng.
· Đau bụng: Đây là dấu hiệu khi phát hiện ở giai đoạn đầu, đau bụng ở vùng gan, cơn đau âm ỉ, không liên tục. Khi bệnh nhân xuất hiện cơn đau dữ dội và nhiều lần có thể do tình trạng tắc mật gây ra
3.2. Triệu chứng thực thể
· Gan to: nhiều trường hợp khi kiểm tra ở vùng dưới mạn sườn có thể được sờ thấy phần bụng mềm
· Khối khu trú: phần này khó có thể sờ được do nó ẩn sâu bên trong vùng gan.
4. Đường lây truyền bệnh ung thư gan
Bệnh ung thư gan không thể tự lây truyền nếu không có sự tiếp xúc từ người bệnh sang người khỏe mạnh qua đường máu hoặc quan hệ tình dục. Bởi nguyên nhân người bị ung thư gan xuất phát từ bệnh viêm gan virus B, C mà ra
5. Các biện pháp chẩn đoán bệnh
Để xác định rõ của bệnh ung thư gan cần dùng các biện pháp can thiệp từ các thiết bị y khoa nhằm phát hiện chuẩn xác về bệnh, có 3 biện pháp chẩn đoán thường dùng:
5.1. Sử dụng bằng các kỹ thuật hình ảnh để chẩn đoán ung thư gan
- Siêu âm : là phương pháp chẩn đoán hình ảnh cơ bản để giúp phát hiện những khối u hoặc tăng trưởng bất thường, nhưng độ phân giải hình ảnh thấp nên chỉ chẩn đoán được khi các khối u gan có kích thước lớn.
- Chụp cắt lớp vi tính: kỹ thuật này có độ nhạy tốt nhất với các khối u có kích thước trên 1cm.nên có thể khai thác được các thông tin về: kích thước, vị trí, hình dạng khối u…
- Chụp cộng hưởng từ: phương pháp này giúp phát hiện rõ nét các khối u có kích thước rất nhỏ, bên cạnh đó khi chụp MRI còn tiết lộ các tổn thương xâm lấn tĩnh mạch trong gan.
5.2 Chẩn đoán ung thư gan qua các xét nghiệm máu
Có 2 chỉ số trong máu ung thư gan cần xét nghiệm: Alpha – Fetoprotein, viết tắt là AFP và PIVKA II bởi chúng có độ nhạy cao với bệnh nhân ung thư gan
- Nồng độ AFP < 10 ng/ml: bình thường.
- Nồng độ AFP < 200ng/ml: nguy cơ cao bị ung thư gan.
- Nồng độ AFP < 500ng/ml: bị ung thư gan hoặc viêm gan mạn tính.
- Nồng độ AFP > 500ng/ml: 99% là bị ung thư tế bào gan
Xét nghiệm PIVKA II còn có giá trị chẩn đoán cao với bệnh nhân ung thư gan nguyên phát với kết quả PIVKA II > 60 mAU/ml là dương tính
5.3 Chẩn đoán ung thư gan qua sinh thiết tế bào gan
Đây là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất và có giá trị hiệu quả điều trị, vì được lấy mẫu trực tiếp từ mô gan đi kiểm tra dưới kính hiển vi và phát hiện ra tế bào ung thư gan. Tuy nhiên phương pháp này ẩn chứa nhiều rủi ro do nhiễm trùng và lây lan. Vậy nên chỉ thực hiện phương pháp này khi thật cần thiết
6. Các phương pháp chữa bệnh ung thư gan
Để có thể điều trị được bệnh ung thư gan thì điều cần thiết nhất là phát hiện sớm ở giai đoạn đầu sẽ có tỷ lệ hồi phục cao. Trong y học hiện nay đã có những cải tiến về điều trị bệnh ung thư gan bằng các phương pháp kỹ thuật máy móc hiện đại đã được ứng dụng như:
• Ghép gan.
• Microwave ablation là phương pháp sử dụng vi sóng đốt u gan.
• Radioembolization là phương pháp sử dụng hạt phóng xạ nút mạch u gan.
• Xạ trị.
• Tiêm acid acetic hoặc cồn vào khối u thông qua da.
• Nút mạch hóa dầu.
• Hóa chất và sinh học phân tử.
• Cryoablation: Đây là biện pháp dùng nhiệt lạnh – 100 độ C như: Argon, CO2, Helium để loại bỏ khối u.
• RadioFrequency Ablation: nguyên lý của phương pháp này là sử dụng sóng cao tần để phá bỏ khối u, bản chất đó là sóng radio dòng điện xoay chiều làm gia tăng sự ma sát giữa những ion của mô ung thư. Các tế bào bị mất nước và hoại tử đông khối u khi nhiệt độ do ma sát tạo ra làm khô mô xung quanh.
KẾT LUẬN
Bài viết trên đây phần nào đã lý giải được một vài băn khoăn của độc giả về bệnh ung thư gan nguy hiểm như thế nào? khi các bạn đã tìm hiểu sâu về bệnh ung thư gan chắc chắn sẽ biết bảo vệ sức khỏe ngay từ ban đầu, phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh. Hy vọng qua bài viết, Yduocphuongdong phần nào đã giải đáp các thắc mắc và cùng được đồng hành trong chăm sóc sức khỏe cộng đồng
Y dược phương Đông
