Teo âm đạo là tình trạng âm đạo mỏng đi và dễ gây ra các bệnh viêm nhiễm phần âm đạo. Nguyên nhân chủ yếu là do sự suy giảm estrogen làm cho các mô âm đạo mỏng, khô, và tính đàn hồi của âm đạo. Hậu quả làm giảm chức năng tình dục tự nhiên, tác động tiêu cực đến sức khỏe và đời sống hàng ngày của phụ nữ. Vậy để hiểu đúng và rõ hơn về tình trạng teo âm đạo này, Y dược Phương Đông sẽ chia sẻ thông tin bài viết dưới đây để bạn đọc cùng tìm hiểu
1. Thế nào là teo âm đạo
Teo âm đạo là khi thành âm đạo trở nên mỏng, khô và dễ bị viêm. Do hàm lượng sản xuất estrogen của cơ thể thấp hơn bình thường, và lượng nội tiết tố này giảm đi ở thời kỳ trong và sau mãn kinh.
Đối với nhiều phụ nữ, teo âm đạo không chỉ gây đau khi giao hợp, mà còn dẫn đến các triệu chứng đau đớn đi kèm là đường tiết niệu. Do sự liên quan này nên các chuyên gia về bệnh phụ khoa gọi đó là “Hội chứng niệu sinh dục thời kỳ mãn kinh”
2. Dấu hiệu của teo âm đạo
Tỷ lệ phụ nữ bị teo âm đạo và trải qua các triệu chứng viêm âm đạo teo sau khi mãn kinh là khoảng Từ 10-40%, nhưng chỉ có 25-30% trong số người có triệu chứng cần được điều trị. Các dấu hiệu phổ biến hiện nay:
- Âm đạo khô hoặc rát
- Ngứa ở bộ phận sinh dục
- Tiết dịch âm đạo bất thường
- Dễ bị nhiễm nấm âm đạo
- Nóng rát khi đi tiểu
- Cần đi tiểu thường xuyên
- Khó nhịn tiểu (tiểu không tự chủ)
- Dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu
- Khó chịu, khô rát hoặc chảy máu trong hoặc sau khi quan hệ tình dục
3. Nguyên nhân dẫn đến teo âm đạo
Nguyên nhân gây teo âm đạo là do sự sụt giảm nồng độ estrogen của cơ thể. Ở thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen trong cơ thể phụ nữ có thể giảm đến 85%.
Thời kỳ mãn kinh là nguyên nhân thường gặp nhất. Ngoài ra, Khi cơ thể bạn có ít estrogen, các mô sinh dục trở nên mỏng hơn, nồng độ estrogen giảm do:
- Thời kỳ cho con bú
- Sử dụng thuốc kháng estrogen
- Một số loại thuốc tránh thai có tính kháng estrogen mạnh
- Phẫu thuật cắt bỏ cả hai buồng trứng
- Hóa trị của bệnh ung thư
- Xạ trị vùng chậu
- Điều trị bệnh do suy giảm nội tiết tố
4. Các yếu tố nguy cơ của teo âm đạo
- Hút thuốc: Hút thuốc lá gây ảnh hưởng đến tuần hoàn máu, kết quả làm âm đạo và các mô khác không nhận đủ oxy. Hút thuốc cũng làm giảm những tác động của estrogen tự nhiên lên cơ thể. Bên cạnh đó, những phụ nữ hút thuốc thường bị mãn kinh sớm.
- Sinh đẻ không bằng đường âm đạo: Các nhà nghiên cứu quan sát thấy rằng những người phụ nữ không sinh con qua đường âm đạo có nhiều khả năng bị teo âm đạo hơn so với những phụ nữ sinh con bằng đường âm đạo.
- Không hoạt động tình dục: Quan hệ tình dục hoặc thủ dâm làm tăng lưu thông máu và làm cho các mô âm đạo đàn hồi tốt hơn.
5. Biến chứng của teo âm đạo
Bị teo âm đạo tuy không gây ra nhiều nguy hại tới sức khỏe nhưng lại ảnh hưởng rất nhiều tới tâm sinh lý của chị em phụ nữ. Ngoài ra, viêm teo vùng kín còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa khác như viêm cổ tử cung, viêm tử cung, viêm vòi trứng,…
Khi bị viêm nhiễm lan rộng cũng có thể dẫn đến viêm niệu đạo như hội chứng niệu sinh dục nói ở phần trên, làm ảnh hưởng đến hoạt động tiểu tiện, gây ra các vấn đề về đường tiểu như tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu không tự chủ,… Những vấn đề này lâu dần sẽ trở thành bệnh lý, là tiền đề dẫn đến các bệnh về thận, bệnh liên quan tới bàng quang,…
6. Phương pháp điều trị và cách khắc phục teo âm đạo
Có thể điều trị tại chỗ teo âm đạo theo các cách sau:
- Các trường hợp nhẹ, có thể dùng chất bôi trơn âm đạo dạng hòa tan trong nước hoặc bôi trực tiếp giúp giao hợp dễ dàng hơn.
- Dầu bôi trơn, dầu khoáng hoặc các loại dầu khác không phù hợp. Những chất này có thể tăng nguy cơ nhiễm trùng và có thể làm hỏng bao cao su hoặc màng ngăn.
- Sử dụng liệu pháp thay thế hormone (HRT): như thuốc, gel, miếng dán hoặc cấy ghép có thể cung cấp estrogen toàn thân. Cách này có hiệu quả, nhưng có thể có tác dụng phụ. Bệnh nhân nên tham khảo với bác sĩ để có liệu pháp lâu dài.
- Sử dụng liệu pháp thay thế hormone cục bộ được bôi tại chỗ và tập trung xử lý trên khu vực bị ảnh hưởng. Có thể dùng Kem estriol liều thấp để kích thích sinh sản nhanh và sửa chữa các tế bào biểu mô âm đạo.
- Sử dụng estrogen điều trị toàn thân, như estrogen dạng uống, tiêm
- Sử dụng biện pháp nong âm đạo với dụng cụ chuyên dụng, áp dụng với những trường hợp chống chỉ định sử dụng biện pháp estrogen.
- Viên đặt âm đạo, kem, hoặc vòng có thể được đặt bên trong để cung cấp estrogen cho vùng âm đạo.
- Tập thể dục thường xuyên rất quan trọng vì giúp lưu thông máu và tăng tuần hoàn máu ở bộ phận sinh dục. Kết hợp với chế độ ăn uống lành mạnh cùng các sản phẩm thực phẩm hỗ trợ tăng cường estrogen từ thảo dược cũng có hiệu quả cao. Estrogen thực vật, hạt lanh, dầu cá và cohosh đen có thể giúp giảm viêm âm đạo teo.
Ngoài ra, chị em có thể khắc phục bằng cách tăng cường quan hệ tình dục lành mạnh để kích thích âm đạo, tăng sự co giãn và lưu lượng máu dẫn đến âm đạo.