Blog Post

Mất sữa sau sinh-Mẹ phải làm sao?

Mất sữa sau sinh-Mẹ phải làm sao?

Sau khi sinh có rất nhiều mẹ rơi vào tình trạng sữa chưa về thậm chí là mất sữa trong thời gian dài. Điều này gây ra trạng thái lo lắng và căng thẳng cho người mẹ sẽ càng mất sữa hơn, đồng thời làm ảnh hưởng tới quá trình phát triển và khả năng miễn dịch của trẻ khi bị thiếu sữa mẹ, vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và cách khắc phục ra sao? Cùng Y dược phương đông chúng tôi chia sẻ thông tin dưới đây 

loi-sua-bo-nhi-1
loi-sua-bo-nhi-1

1. Thế nào là mất sữa sau sinh?

Mất sữa sau sinh là tình trạng tuyến sữa ngừng hoạt động sản xuất sữa mẹ, trẻ bú mẹ hoặc mẹ vắt/hút sữa nhưng không thấy sữa chảy ra ngoài. Lúc này, mẹ sẽ nhận thấy hai bầu ngực không còn căng tức mà mềm và xẹp dần.

Tuy nhiên những người lần đầu làm mẹ sẽ cảm thấy bỡ ngỡ trong quá trình cho con bú dễ nhầm lẫn giữa tình trạng ít sữa, tắc sữa với mất sữa sau khi sinh. Đây là 3 tình trạng hoàn toàn khác nhau, mẹ có thể phân biệt dựa vào các đặc điểm chính dưới đây:

  • Mất sữa: Là hiện tượng tuyến sữa ngừng hoạt động, đồng thời hai bầu ngực xẹp đi, lỏng lẻo, dù cố gắng nặn hay vắt đều không thấy sữa chảy ra. 
  • ít sữa: Là hiện tượng sữa tiết ra ít hơn bình thường. Hai bầu ngực của mẹ không đau hay căng tức nhiều. 
  • Tắc sữa: Là hiện tượng sữa tiết ra bình thường nhưng do ống dẫn sữa bị tắc nên sữa không thể chảy ra ngoài. Điều này làm cho ngực của mẹ căng tức, đôi khi sốt và cơ thể mệt mỏi. 

2. Dấu hiệu mất sữa ở mẹ sau sinh

Để nhận biết mẹ mất sữa sau sinh có thể thông qua các biểu hiện thường gặp sau:

  • Ngực xẹp, không căng tức: Thông thường, nếu ngực căng đầy chứng tỏ mẹ có nhiều sữa. Ngược lại, khi bầu ngực xẹp, nhão, lỏng lẻo, không có dấu hiệu căng tức thì điều này cho thấy mẹ đang bị mất sữa. 
  • Tắc tia sữa: Nhiều trường hợp ngực của mẹ căng đầy, nhưng không tiết ra sữa là do ống dẫn sữa bị tắc, khiến sữa bị giữ lại bên trong. Về lâu dài, sữa tích tụ và đông lại, gây ra tắc tia sữa và dẫn đến mất sữa. 
  • Mẹ không có sữa hoặc có sữa rất ít: Nếu mẹ đã cho con bú hoặc kích thích bầu ngực bằng máy hút sữa, nhưng không thấy sữa chảy ra ngoài hoặc chảy ra quá ít thì đây cũng là dấu hiệu mất sữa. 

3. Nguyên nhân dẫn đến mẹ bị mất sữa

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mẹ mất sữa, thường gặp các nguyên nhân sau:

3.1 Mắc bệnh liên quan đến tuyến vú

Khi mẹ mắc phải bệnh lý liên quan đến tuyến vú như tắc tia sữa, áp xe vú, nhiễm khuẩn núm vú, điều này có thể khiến ống dẫn sữa bị tắc, dần dần gây ra mất sữa.

3.2 Nghỉ ngơi, chăm sóc sau sinh không hợp lý

Sau sinh nở, mẹ cần có nhiều thời gian nghỉ ngơi để hồi phục sức khỏe. Khi cơ thể mẹ khỏe mạnh, quá trình tạo tiết sữa cũng thuận lợi hơn. Nếu mẹ không được nghỉ ngơi hoặc có quá ít thời gian để nghỉ ngơi có thể khiến đầu óc căng thẳng, stress kéo dài… Những điều này có thể khiến sữa mẹ ít dần đi và mất hẳn.

3.3. Chế độ dinh dưỡng kém

Một chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết không chỉ giúp cơ thể mẹ nhanh hồi phục, mà còn tạo được nguồn sữa dồi dào và chất lượng cho con.

Tuy vậy, rất nhiều người mẹ đang thực hiện chế độ dinh dưỡng kém, không đủ với nhu cầu khuyến cáo của phụ nữ nuôi con nhỏ. Nhiều mẹ nghe theo các phương pháp dân gian như ăn nhiều móng giò, gà hầm… để có nhiều sữa nhưng lại bỏ qua nhiều món ăn dinh dưỡng khác khiến cơ thể suy nhược, không cung cấp đủ dinh dưỡng để thúc đẩy cơ chế tạo tiết sữa.

3.4 Mẹ không cho con bú hoặc bú không thường xuyên

Nếu mẹ lạm dụng sữa công thức, không cho con bú mẹ hoặc không cho bú thường xuyên, bầu sữa mẹ không còn được kích thích sẽ tạo sữa ít dần và gây mất sữa.

Cơ thể mẹ bắt đầu quá trình tạo sữa từ trong thai kỳ. Vú của mẹ có thể bắt đầu tiết sữa non vài tuần trước ngày dự sinh vì nồng độ hormone prolactin kích thích sản xuất sữa sẽ tăng lên vào cuối thai kỳ. Sữa mẹ sẽ về vài ngày sau khi sinh con, mẹ sẽ thấy bầu ngực trở nên đầy đặn và nặng nề hơn do lượng sữa tăng lên.

Khi mẹ quyết định nuôi con bằng sữa công thức, ngưng cho con bú mẹ hoặc ngừng hút sữa ra ngoài, nồng độ prolactin sẽ giảm và quá trình sản xuất sữa sẽ dần dần ngừng lại.

3.5 Mẹ bị trầm cảm, stress

Nhiều chị em lần đầu làm mẹ do chưa có kinh nghiệm chăm sóc con nên thường xuyên cảm thấy căng thẳng, lo lắng và mệt mỏi. Tình trạng này nếu kéo dài có thể khiến máu lưu thông kém hơn, kinh mạch trì trệ làm cho cơ thể không tiết sữa như bình thường. 

3.6 Mẹ ít uống nước

Mẹ phải uống nhiều nước mỗi ngày, không được uống quá ít có thể khiến sữa ít hơn hoặc dẫn đến mất sữa đột ngột. 

3.7 Các nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân phổ biến kể trên, mẹ sau sinh bị mất sữa có thể xuất phát từ các nguyên nhân sau:

loi-sua-bo-nhi-3
loi-sua-bo-nhi-3
  • Mẹ sử dụng thuốc.
  • Mẹ bị thiếu máu.
  • Mẹ sinh non hoặc sinh mổ nên cơ chế tạo tiết sữa chưa hoàn thiện, sữa về chậm và ít hơn so với mẹ sinh thường.
  • Mẹ thiếu kinh nghiệm khi nuôi con bằng sữa mẹ, cho con bú sai tư thế và cho bé ngậm vú sai cách.
  • Mẹ chưa biết vắt sữa bằng tay hoặc sử dụng máy hút sữa sai cách. 

4. Cách khắc phục mẹ bị mất sữa sau sinh

Khi có biểu hiện của việc mất sữa sau khi sinh bé xong, mẹ có thể áp dụng các cách dưới đây để kích thích sữa về:

  • Cho bé bú thường xuyên hơn để kích thích cơ thể tạo tiết sữa. Chú ý cho bé bú đúng tư thế và hướng dẫn bé ngậm bắt vú mẹ đúng cách.
  • Chườm ấm và massage bầu ngực trước mỗi cữ bú để kích thích sữa về.
  • Trường hợp bé ít bú, mẹ nên dùng tay vắt sữa hoặc dùng máy hút sữa để hút sữa ra ngoài. Luôn để bầu ngực được rỗng cũng là cách kích thích cơ thể tạo tiết sữa.
  • Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và cân bằng các nhóm chất, nên tăng cường các nhóm thực phẩm lợi sữa, tránh các thực phẩm mất sữa cũng như các loại thực phẩm có thể ảnh hưởng đến mùi vị sữa mẹ khiến bé bỏ bú.
  • Giữ tinh thần thoải mái, lạc quan, tin tưởng rằng bản thân sẽ sớm có đủ sữa cho bé bú, tuyệt đối không bi quan và lạm dụng sữa công thức quá sớm.
  • Uống nhiều nước.
  • Bổ sung các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe hoặc dạng trà uống bằng thảo dược để kích thích sữa về

5. Cách phòng ngừa để mẹ không bị mất sữa sau sinh

Có nhiều cách giúp sữa về sớm và nhanh sau khi sinh, mẹ có thể tham khảo:

  • Cho bé ti mẹ càng sớm càng tốt để kích thích tuyến sữa tăng tiết sữa. Các chuyên gia khuyến cáo nên cho bé bú sớm trong vòng 1 giờ đầu tiên sau khi sinh để bé nhận được dòng sữa non quý giá của mẹ.
  • Cho bé bú mẹ thường xuyên, bé càng bú nhiều thì sữa mẹ về càng nhiều.
  • Để bé bú đều cả hai bên bầu ngực.
  • Thường xuyên massage bầu ngực nhẹ nhàng để kích thích tuyến sữa.
  • Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng.
  • Nghỉ ngơi hợp lý, mẹ nên chia sẻ cùng chồng và các thành viên trong gia đình để được thấu hiểu và hỗ trợ việc chăm sóc bé.
  • Khi không thể cho bé bú, mẹ hãy vắt sữa hoặc hút sữa ra ngoài nhằm duy trì ổn định cơ chế tạo tiết sữa.

Related Posts