Thoái hóa khớp – cần điều trị sớm
Thoái hóa khớp là bệnh lý phổ biến thường xảy ra ở người cao tuổi, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt, thậm chí gây tàn phế suốt đời.
Y Dược Phương Đông sẽ chia sẻ tới bạn đọc các nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị của bệnh thoái hóa khớp như thế nào, để các bạn có hướng cải thiện bệnh kịp thời. Trước tiên cần hiểu bệnh thoái hóa khớp là gì
1. Thế nào là bệnh thoái hóa khớp?
Thoái hóa khớp là tình trạng tổn thương sụn khớp và xương dưới sụn, kèm theo phản ứng viêm, giảm thiểu lượng dịch khớp. Bình thường, sụn khớp nguyên vẹn, trơn láng và cấu trúc xương dưới sụn ổn định.
Tuy nhiên, khi khớp bị thoái hóa, sụn khớp bị bào mòn, xù xì và nặng hơn có thể trơ ra đầu xương dưới sụn. Đồng thời, vùng xương dưới sụn cũng thay đổi cấu trúc dẫn đến phản ứng tạo các chất gây viêm, xuất hiện các triệu chứng như đau, sưng tấy.
2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh thoái hóa khớp
Bình thường, sụn khớp được tái tạo đều đặn để bảo đảm chức năng khớp. Sau khoảng 30 tuổi, sự tái tạo giảm đi và sự thoái hóa diễn ra nhiều hơn. Thoái hóa khớp chính là sự mất quân bình giữa tái tạo và thoái hóa này của sụn khớp, xương dưới sụn khiến sụn khớp và xương dưới sụn bị tổn thương. Một số yếu tố có thể tác động đến quá trình này:
- Tuổi tác: Thoái hóa khớp thường bắt đầu xuất hiện từ sau tuổi 40. Tuổi càng cao thì nguy cơ mắc bệnh càng lớn.
- Béo phì: Béo phì dễ dẫn đến thoái hóa khớp, đặc biệt là khớp gối(2).
- Tổn thương khớp: Khớp bị tổn thương hoặc hoạt động quá sức (khiêng vác, đi cầu thang bộ nhanh, nhiều).
- Dị dạng bẩm sinh về khớp: Người có khớp bất thường bẩm sinh hoặc xảy ra lúc trẻ sẽ dẫn đến thoái hóa khớp sớm và trầm trọng hơn bình thường.
- Gen di truyền: Một số bệnh khớp có liên quan đến gen di truyền.
- Chấn thương khớp: Nguyên nhân làm tăng tỷ lệ thoái hóa khớp ở người trẻ tuổi
Khi khớp vận động liên tục và có các yếu tố tác động trên sẽ dễ dẫn đến các vi chấn thương và làm vỡ các mảnh sụn khớp nhỏ, phóng thích vào trong hệ thống bạch mạch và tuần hoàn. Lúc này, hệ thống miễn dịch sẽ nhận diện đây là các kháng nguyên lạ (do cấu trúc của sụn khớp không có mạch máu nên trước đây các tế bào của hệ thống miễn dịch chưa từng gặp mặt cấu trúc protein của sụn khớp).
3. Các triệu chứng của bệnh thoái hóa khớp
Khi khớp bị thoái hóa, người bệnh sẽ có những triệu chứng như:
- Đau khớp: Ở giai đoạn nhẹ sẽ xuất hiện những cơn đau âm ỉ tại khớp khi vận động và sau đó biến mất nhanh chóng nên dễ khiến người bệnh chủ quan. Lâu dần, sụn khớp bị tổn thương nghiêm trọng, cảm giác đau sẽ rõ rệt và dữ dội hơn, tăng dần cường độ, nhất là khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột.
- Cứng khớp: Triệu chứng này thường xuất hiện kèm những cơn đau vào buổi sáng sau khi ngủ dậy hoặc sau một thời gian không vận động khớp.
- Giảm khả năng vận động: Các hoạt động hằng ngày của người bệnh sẽ bị hạn chế khi bị thoái hóa khớp, như: đi lại, ngồi xổm, co duỗi khớp,… sẽ gặp khó khăn.
- Khớp sưng tấy và nóng ran: Thoái hóa khớp thường khiến cho khớp bị sưng viêm, có cảm giác nóng ran khi vận động, di chuyển. Xuất hiện tiếng kêu “răng rắc” của khớp khi vận động.
4. Điều trị thoái hóa khớp như thế nào?
Khi nhận thấy khớp của mình có những dấu hiệu bất thường, cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn, thăm khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Dưới đây là các cách điều trị thoái hóa khớp theo từng giai đoạn bệnh:
4.1 Sử dụng các loại thuốc
Các loại thuốc thường được chỉ định sử dụng trong điều trị thoái hóa khớp bao gồm: thuốc tiêm, thuốc giảm đau, kháng viêm, giãn cơ. Bệnh nhân cần phải tuân thủ quy trình sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, tránh lạm dụng, để hạn chế nguy cơ gặp tác dụng phụ của thuốc.
Tuy nhiên, phương pháp này khó được duy trì lâu dài vì tác dụng phụ rất nhiều và nặng nề. Thuốc thường dùng qua đường uống, bôi, dán tại chỗ hoặc đường tiêm trực tiếp vào ổ khớp.
4.2 Vật lý trị liệu
Đối với trường hợp bệnh nhẹ, bệnh nhân sẽ được khuyến khích điều trị bằng phương pháp vật lý trị liệu như chườm nóng, xung điện, chiếu đèn hồng ngoại, dùng máy phát sóng ngắn, luyện tập cơ, khớp, xoa bóp… giúp xoa dịu các cơn đau, chống viêm. Đồng thời, bệnh nhân cần nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh ảnh hưởng đến khớp.
4.3 Điều trị bảo tồn bằng các chế phẩm sinh học
Tiêm chất nhờn nhân tạo Acid Hyaluronic hoặc tiêm huyết tương giàu tiểu cầu PRP là 2 phương pháp điều trị bảo tồn được sử dụng nhiều nhất hiện nay trong điều trị thoái hóa khớp. Trong đó, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu là phương pháp an toàn, được ưu tiên hơn cả do sử dụng máu tự thân của chính bệnh nhân, được chiết tách trong môi trường vô trùng đạt chuẩn. Với 1 liệu trình tiêm giúp chấm dứt cơn đau thoái hóa, viêm gân, chấn thương thể thao … mà không cần phẫu thuật, không dùng thuốc. Thông thường 1 liệu trình sẽ tiêm 3 lần, mỗi lần cách nhau 2 tuần. Tuy nhiên cũng tùy thuộc vào tình trạng bệnh và sự hồi phục của mỗi người để thay đổi sao cho phù hợp.
4.4 Phẫu thuật
Trong những trường hợp bệnh nhân bị thoái hóa khớp nặng nề như biến dạng khớp, đau cứng khớp, thoái hóa khớp kèm viêm bao hoạt dịch… mà các phương pháp điều trị thông thường khác không thể can thiệp được, bác sĩ sẽ tư vấn phẫu thuật. Một số cách phẫu thuật được sử dụng phổ biến hiện nay như: mổ nội soi khớp (cắt lọc, bào, rửa khớp), khoang kích thích tạo xương (microfracture), cấy ghép tế bào sụn, thay khớp.
4.5 Các phương pháp điều trị khác
Ngoài ra, phương pháp điều trị thoái hóa khớp hiện nay còn nhắc đến liệu pháp tế bào gốc, liệu pháp Đông y. Liệu pháp tế bào gốc được đánh giá là an toàn so với phẫu thuật, tuy nhiên liệu pháp này cũng có nhiều mặt hạn chế như thời gian tiêm tế bào gốc chỉ kéo dài được 3-4 năm, với người lớn tuổi thời gian này còn ngắn hơn, và tồn tại nhiều rủi ro như không đáp ứng với thuốc mà chi phí lại cao.
Ngoài các bài thuốc, liệu pháp Đông y trị thoái hóa khớp còn kết hợp châm cứu, bấm huyệt, điện phân thường chỉ giải quyết phần nào triệu chứng đau. Khi sử dụng liệu pháp Đông y, người bệnh phải chọn nơi uy tín, đủ điều kiện và chuyên môn, tránh hàng giả hàng nhái, hoặc không rõ nguồn gốc ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng.
Bài viết trên đây là những thông tin về bệnh thoái hóa khớp, khi bạn có dấu hiệu của thoái hóa khớp cần đến cơ sở y tế kiểm tra phát hiện bệnh sớm để có hướng xử lý cải thiện tình trạng sức khỏe bản thân. Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với Y DƯỢC PHƯƠNG ĐÔNG qua hotline 0981229089 để được hỗ trợ.