Y dược phương đông giới thiệu về chức năng của gan để bạn đọc tìm hiểu để trở thành bác sỹ của chính mình
1. Khái niệm về Gan
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất cơ thể , có màu đỏ sẫm, nặng 1,4-1,6kg chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể người lớn và 5% trọng lượng cơ thể trẻ em. Những xương sườn bên dưới cùng có tác dụng che chở, bảo vệ gan khỏi các chấn thương từ bên ngoài.
2. Cấu tạo của gan:
Gan được bao phủ bởi phúc mạc, là một lớp màng kép, mỏng có tác dụng làm giảm ma sát giữa các cơ quan với nhau. Dưới phúc mạc là áo xơ (tunica fobrosa). Ở cửa gan, áo xơ đi vào trong gan cùng các mạch tạo nên bao xơ quanh mạch (capsula fibrosa peri- vascularis) hay còn gọi là bao Glison.
Gan được giữ tại chỗ bởi: tĩnh mạch chủ dưới cùng các tĩnh mạch gan, dây chằng hoành-gan, dây chằng vành và dây chằng liềm.
Gan được cung cấp máu bởi động mạch gan và tĩnh mạch cửa (tĩnh mạch gánh).
Gan được chia thành 2 thùy (lobe) là thùy phải và thùy trái. Sự phân chia này dựa vào vị trí của dây chằng liềm (falciform ligament) nối liền gan với cơ hoành và thành bụng trước. Thùy phải thường có kích thước to hơn thùy trái. Mỗi thùy gan lại phân ra hàng ngàn đơn vị có cấu trúc rất nhỏ hình lục giác. Mỗi đơn vị này có một tĩnh mạch chạy xuyên qua giữa tâm và cuối cùng tập trung về tĩnh mạch gan. Tĩnh mạch gan đưa máu từ gan về tim.
Bề mặt ngoài của mỗi đơn vị cấu trúc là những tĩnh mạch, động mạch nhỏ và hệ thống ống dẫn, đưa chất lỏng đến và đi. Mạng lưới này có thể chuyển tải qua gan 1,4 lít máu/ phút, khoảng 2000 lít máu một ngày đêm. Lượng máu này sau khi qua gan sẽ được chuyển về tim, để từ đó phân phối cho các bộ phận khác trong cơ thể.
3. Chức năng của Gan
Chức năng của gan: Gan là cơ quan tiêu hóa lớn nhất trong cơ thể, đóng vai trò quan trọng sống còn, thực hiện nhiều chức năng thiết yếu cho sự sống:
– Gan là cơ quan dự trữ: Gan dự trữ glycogen, lipid, các protein, sắt, vitamin A, vitamin D, vitamin E, vitamin K và vitamin B12. Ngoài ra,
– Chức năng chuyển hóa: Gan thực hiện chức năng chuyển hóa, biến đổi thức ăn thành những chất cần thiết cho sự sống và phát triển.
– Chuyển hóa carbohydrate:
– Chuyển hóa chất béo
– Chuyển hóa protein:
4. Nguyên nhân các bệnh về Gan
– Viêm gan virus A, B, C: Virus viêm gan gây phá hủy tế bào gan, trong thời gian dài sẽ gây ra tình trạng phá hủy nghiêm trọng
– Uống rượu, bia nhiều
– Sử dụng thuốc Tây, thuốc kháng sinh, các loại thuốc điều trị bệnh gây ra tác dụng phụ cho gan
– Béo phì, các bệnh về tiểu đường, huyết áp cao… gây rối loạn chuyển hóa gây ra gan nhiễm mỡ dần dần có thể gây biến chứng sang xơ gan
5. Các dấu hiệu nhận biết về bệnh Gan
– Chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, mất ngủ
– Đau tức hạ sườn phải
– Mẩn ngứa,vàng da , vàng mắt
– Phù
6. Các bệnh về Gan thường gặp và biến chứng nguy hiểm
– Viêm gan B (viêm gan virus B) 2 thể là:
+ Thể người lành mang virus (HbeAg âm tính), lúc này virus viêm gan B ở thể ngủ hay dưới ngưỡng phát hiện: Virus không gây hại cho sức khỏe, định lượng virus ở mức thấp, không gây hại cho gan. Lúc này chỉ cần uống dự phòng tránh virus hoạt động trở lại.
+ Thể virus hoạt động (HbeAg dương tính): Virus gây hại cho gan, tăng nhanh trong máu, cần phải điều trị tích cực để đưa virus về dạng dưới ngưỡng phát hiện, tránh gây biến chứng xơ gan, ung thư gan.
Virus viêm gan B khi chuyển sang giai đoạn mạn tính sẽ không thể điều trị khỏi hoàn toàn, biện pháp điều trị tốt nhất chỉ có thể đưa virus về dạng thể ngủ, dưới ngưỡng phát hiện.
– Viêm gan C: do virus viêm gan C (HCV) gây ra, virus này nguy hiểm, có nhiều chủng virus, điều trị lâu dài, tốn kém tuy nhiên có thể khỏi hoàn toàn được.
– Xơ gan: Xơ gan là tình trạng bệnh lý gây ra do sự tổn thương lâu dài của các tế bào gan, hậu quả là nhu mô gan bị thay thế bởi các mô sẹo. Xơ gan là một căn bệnh thầm lặng nhưng lại có sức tàn phá lớn đối với gan. Khi mới bị bệnh, người bệnh không có các triệu chứng rõ ràng, đến khi bệnh tiến triển sang các giai đoạn nặng thì mới biểu hiện triệu chứng và đồng thời cũng khó điều trị và gây nhiều biến chứng nguy hiểm.
– Gan nhiễm mỡ: Khi cơ thể con người có lượng chất béo tích tụ trong gan quá nhiều và gây giảm chức năng gan cũng đồng nghĩa với việc họ đang mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Khi đó, các chức năng gan của con người sẽ bị suy giảm và có ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe.
7. Khuyến cáo cho bệnh nhân Gan
Ăn nhiều rau: rau xanh đảm bảo được hàm lượng vitamin và chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, giúp khỏe hơn và giảm lượng mỡ trong gan. Một số rau tốt cho cơ thể như cải xanh, bắp cải, rau bina,…
Ăn nhiều chất xơ hơn
Vitamin và khoáng chất
Chất béo: Người bệnh gan cần giảm các chất béo, hạn chế ăn các món rán, chứ không phải kiêng hẳn chất béo.
Những thực phẩm người bệnh gan nên tránh: Các thức uống có chất cồn (rượu, bia…), thuốc lá, tránh ăn thực phẩm ôi thiu, nhiễm hóa chất, tránh lao động quá sức.
Thực phẩm có tính oxi hóa: thực phẩm trên không làm giảm nồng độ men gan nhưng sẽ giữ cho men gan luôn ổn định giúp gan hoạt động hiệu quả hơn. Ví dụ như các thực phẩm sau: củ cải đường, hạt dẻ, bơ,…
Cung cấp thêm vitamin C: là chất cần thiết để sức đề kháng hệ miễn dịch tăng, tế bào gan được hồi phục, giúp men gan giảm.
Giảm cân đối với trường hợp béo phì: Khi béo phì thường có nguy cơ cao men gan tăng. Chính vì vậy cần giảm cân để tốt cho sức khỏe và kiểm soát được men gan.
Tập thể dục hàng ngày
Uống nước hàng ngày:
Không sử dụng chất kích thích: rượu, bia là chất phá hủy gan, mà cho gan bị tổn thương nhiều
Môi trường sống tốt: Gia đình và nơi làm việc cũng góp phần làm tăng nồng độ men gan. Trong môi trường đó sử dụng các sản phẩm từ thiên nhiên, chứa ít chất độc hại, không sử dụng thuốc lá, đặc biệt là ngồi gần người khác.
Sử dụng thuốc cần phải theo chỉ định bác sĩ không sử dụng thuốc acetaminophen và ibuprofen khi sử dụng gây tổn thương gan. Thời gian sử dụng lâu dài, vì vậy cần trao đổi rõ ràng với bác sĩ.
- KẾT LUẬN:
Trên đây, bài viết giới thiệu thông tin chung về chức năng gan; Nguyên nhân các bệnh về Gan…Vì vậy, nếu có dấu hiệu chức năng gan nhiễm suy giảm nên tiến hành điều trị sớm để bảo vệ sức khỏe của minh, nên phòng bệnh tối ưu hơn là chờ tới khi có bệnh mới tìm kiếm các phương pháp chữa trị. Hãy trân quý sức khỏe của mình hơn với những hành động nhỏ nhất, như vận động thường xuyên, giữ tinh thần thoải mái, xây dựng và duy trì thói quen ăn uống lành mạnh. Y dược phương đông hy vọng được đồng hành, cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về sức khỏe, cùng bạn sống khỏe hơn mỗi ngày.
Y dược phương Đông